Wanneer een gesteriliseerde man toch nog een kind wil verwekken, kan getracht worden om de ingreep ongedaan te maken door de beide uiteinden van de zaadleiders terug aan elkaar te verbinden (vaso-vasostomie). De hersteloperatie, waarbij in een ingreep de zaadleiders opnieuw aan elkaar worden gezet, is een veel zwaardere operatie dan de vasectomie. Zelfs als de hersteloperatie lukt, hoeft de man echter niet meer vruchtbaar te zijn.
Hoe langer geleden de vasectomie is uitgevoerd, hoe kleiner de kans op een succesvol herstel. In principe zouden de zaadcellen dus opnieuw moeten kunnen passeren, maar de vruchtbaarheid is daarmee niet altijd hersteld.
Of de vruchtbaarheid zich zal herstellen, hangt af van verschillende factoren, zoals:
- de vruchtbaarheid vóór de sterilisatie;
- de lengte van het verwijderde stuk van de zaadleiders;
- het aantal jaren sinds de sterilisatie: de kans dat er opnieuw zaadcellen zullen verschijnen in het zaadvocht neemt af met 4 % per jaar.
- de aanwezigheid van een spermagranuloom, een knobbeltje dat zich vormt als een reactie op het materiaal dat gebruikt werd om de zaadleiders te dichten of op doorsijpelende zaadcellen;
De operatie wordt verricht onder algemene narcose. Na het openen van het scrotum is het mogelijk om de uiteinden van de zaadleider ter plaatse van de sterilisatie op te zoeken. Deze wordt vers doorgesneden en gecontroleerd op doorgankelijkheid. Na massage van de bijbal zal er vers sperma uit de opening stromen. Een heraansluiting zal dan waarschijnlijk tot succes leiden.
De aansluiting van de beide uiteinden is het gemakkelijkst als de sterilisatie was uitgevoerd in het rechte,dikke deel van de zaadleider. Vaak heeft de vasectomie in het dunne en kronkelige deel vlak voor de bijbal heeft plaatsgevonden. Het op elkaar aansluiten van de uiteinden is dan een zeer precies werkje. Indien de zaadleider moet worden aangesloten op de bijbal (bijvoorbeeld als de zaadleider vol zit met de pasta-achtige substantie) spreekt men van een vaso-epidydimostomie. Het succes hiervan is iets minder dan de aansluiting op het rechte stuk.
De vaso-vasostomie en de vaso-epididymostomie worden met microscopische operatie technieken uitgevoerd.
Het is gebruikelijk om ongeveer drie maanden na een dergelijke operatie een spermamonster te laten controleren. Het is echter mogelijk dat de vruchtbaarheid pas later weer hersteld. Indien er zich in het sperma na de zaadlozing geen levensvatbare zaadcellen bevinden, kan men eventueel op zoek gaan naar nog niet volledig ontwikkelde zaadcellen in de teelbal of de bijbal, en via IVF-technieken toch een zwangerschap realiseren.
Kosten
De kosten voor de operatie en de algemene anesthesie zijn:
| Hersteloperatie | 1.725 € |
| Algemene anesthesie | 660€ |